“Michelin Kardeşler” olarak bilinen Andre Michelin ve Edouard Michelin, 1889’da Fransa’nın Clermont-Ferrand’a kentinde lastik firmaları Michelin’i kurdu. Günümüzde araba dünyasında büyük bir yere sahip olan Michelin, birebir vakitte restoran bölümünde de itibar mükafatları dağıtmasıyla tanınıyor.
Türkiye’de Neolokal restoran ve şefi Maksut Aşkar, Nicole restoran ve şefi Serkan Aksoy, Mikla restoran ve şefi Mehmet Gürs, Araka restoran ve Zeynep Pınar Taşdemir birer Michelin yıldızı kazandı. TURK Fatih Tutak ve şefi Fatih Tutak ise 2 Michelin yıldızı almaya layık görüldü.
Türkiye’deki aktüel köşe müelliflerinin gündemindeki Michelin yıldızlarının tarihi 1900’e kadar uzanıyor.
PAZARLAMA STRATEJİSİ
“Michelin Guide” yani Michelin Rehberi olarak bilinen Michelin seyahat ve restoran rehberi, pazarlama stratejisi olarak Michelin kardeşler tarafından ortaya atıldı.
Seyahati ve münasebetiyle lastik alımını arttırmak isteyen Michelin kardeşler, birinci evvel Fransa’daki oteller ve restoranların reklamlarının yer aldığı bir seyahat rehberi hazırladı ve lastik satın alanlara fiyatsız dağıttı. 1900’den 1920’ye kadar devam eden parasız Michelin rehberi uygulaması, 20 yıllık ücretsiz dağıtımın akabinde değişti.
HOR KULLANILDIĞINI GÖRDÜ FİKRİ DEĞİŞTİ
Andre Michelin 1920’de bir lastikçiye gittiğinde, Michelin Rehberi’nin tezgahı desteklemek hedefiyle kullanıldığını gördü. “İnsanların rehbere hürmet duyması için para ödemeleri gerektiğini anladım” diyen Andre Michelin, seyahat ve restoran rehberinin 7 Franka satılması kararını aldı.
Bunun sonucunda rehber de esaslı bir değişim geçirdi. Daha evvel otel reklamlarına yük veren rehber, özgün bir üsluba kavuştu.
MÜFETTİŞLER SIRADAN MÜŞTERİ ÜZERE YEMEK YİYİP DENETLİYOR
Özel olarak hazırlanan yeni Michelin Rehberi’nde, standartlara nazaran bedellendirilen ve rehbere girmeye hak kazanan otellere ve restoranlara yer verildi.
Rehberin restoran kısmı popülerlik kazanınca, 1926’da Michelin restoran müfettişleri projesi başladı. Büsbütün sıradan vatandaş üzere yemek yemeye giden Michelin restoran müfettişleri, sıradan müşteriler olarak o restoranda birkaç gün yemek yedikten sonra, rehbere girip girmeyeceğine dair sonuncu kararlarını vermek üzere istişare yaptı.
Eğer yer rehbere girmenin de ötesinde özel bir kaliteye sahipse, o restorana yıldız veriliyor.
1931’de yıldızsız lakin rehbere giren, bir yıldızlı, iki yıldızlı ve üç yıldızlı restoran kategorileri oluşturuldu ve 1936’da “Yıldız Standartları Rehberi” yayınlandı. Yıldızlar, günümüzde de tıpkı standartlara nazaran verilmektedir:
- Kaliteli Eserler Kullanmak
- Lezzet Ustalığı ve Pişirme Teknikleri
- Mutfakta Şefin Kişiliği
- Paranın Karşılığı
- Yiyeceklerin Tutarlılığı
NELERE DİKKAT EDİLİYOR
Michelin yıldızlarında asıl gaye, o restorandaki şeflerin, yemeklerini tertipli olarak nasıl hazırlayıp servis ettiklerini görmektir.
Michelin’in bâtın müfettişleri, restorana giriş anından itibaren işçinin haline ve nezaketine, yemeklerin kalitesine, yaratıcılığına, materyallerin ve lezzetin ahengine, restoranın atmosferine ve hijyene dikkat ediyor.
Şefler, ortada yazılı bir kural olmadığı halde restoranda yalnızca yiyeceklerle değil, birebir vakitte restoranla alakalı en ufak ayrıntıya dahi nem vermelidir. Michelin’in bâtın müfettişleri, bir restorana birkaç hafta boyunca farklı günlerde giderek öğle yahut akşam yemeği yemektedir. Daha sonra o restoranı ziyaret eden kapalı müfettişler, ortalarında istişare ederek restoranın rehbere girip girmeyeceğine veyahut yıldız alıp almayacağına karar verir.
MICHELIN YILDIZLARININ ANLAMLARI
Michelin Rehberi’nde üç kıtadaki 24 bölgede toplam 40 binden fazla restoran mevcut.
Michelin yıldızlarının manaları ise şu biçimde:
- Bir Michelin Yıldızı: Farklı tatlara sahip yemeklerin her vakit yüksek standartlarda hazırlandığı ve en kaliteli materyallerin kullanıldığı restoranlara verilir.
- İki Michelin Yıldızı: Bu restoranlarda, şeflerin hazırladığı yemekler rafine ve ilham vericidir. Gereç kullanımı ve ahengi üst düzeydedir.
- Üç Michelin Yıldızı: Mesleklerinin tepesindeki şeflerin çalıştığı, yapılan yemeklerin “klasik” haline geldiği, yemek pişirmenin sanat formuna dönüştüğü restoranlara verilir. Michelin Rehberi’nde restoranlara verilen en yüksek ödüldür.